Transgender

Het kan zijn dat je je van binnen niet hetzelfde voelt als het geslacht waarmee je bent geboren. Misschien heb je de kenmerken van een jongen of man, maar voel je je een meisje of vrouw. Of andersom. Dit noemen we transgender.  

Het is niet zo dat het geslacht waarmee je wordt geboren direct bepaalt of je je een man of een vrouw voelt. Geslacht en identiteit zijn twee verschillende dingen:  

• Geslacht: Met je geslacht word je geboren. Het is aan de buitenkant te zien en bepaalt vaak of je als een man of vrouw wordt gezien. Bijvoorbeeld, als je wordt geboren en de dokter zegt "het is een jongen" of "het is een meisje", dan hebben ze het over je geslacht. Mensen met een penis worden meestal als mannen gezien, en mensen met een vagina, worden meestal als vrouwen gezien. Er worden ook mensen geboren met mannelijke én vrouwelijke geslachtskenmerken. Dit noem je intersekse. 
• Genderidentiteit: Identiteit heeft te maken met hoe jij jezelf vanbinnen voelt. Het is wie je diep van binnen bent en hoe je jezelf ziet. Stel je voor dat je geboren bent als een man, maar je voelt je vanbinnen een vrouw. Dan is je genderidentiteit die van een vrouw, ook al zegt je lichaam iets anders. Iemands genderidentiteit past niet altijd binnen het hokje ‘man’ of ‘vrouw’. Zo kun je je ook als non-binair of genderfluïde identificeren en ervaar je gender op een andere manier. Bij de meeste mensen komt het geslacht en genderidentiteit overeen.  
• Genderexpressie: Hoe je jouw genderidentiteit bewust laat zien aan de buitenwereld, bijvoorbeeld hoe je je kleedt en gedraagt. 

Je bent goed zoals je bent en voelt. Ook als je zoekende bent of als je gevoel verandert. Het is het heel normaal dat je op zoek gaat naar wie je bent en hoe dit voor jou werkt. Neem hier de tijd voor, lees verhalen en praat met anderen hierover.  

Er zijn verschillende manieren waarop je transgender kan zijn:  

• Trans vrouwen: Personen die bij de geboorte als jongen werden beschouwd, maar zich vanbinnen een vrouw voelen. Sommige trans vrouwen passen hun uiterlijk en/of hun lichaam aan om zich meer comfortabel te voelen met hun vrouwelijke identiteit. 
• Trans mannen: Personen die bij de geboorte als meisje werden beschouwd, maar zich vanbinnen een man voelen. Sommige trans mannen veranderen hun uiterlijk en/of hun lichaam om beter bij hun mannelijke identiteit te passen. 
• Non-binaire of genderqueer personen: Sommige mensen voelen zich niet helemaal man of vrouw. Ze voelen zich ergens daar tussenin of zelfs helemaal anders. Deze mensen worden vaak non-binair genoemd. Ze gebruiken soms andere voornaamwoorden, zoals "hen/hun". 
• Genderfluïde: Personen van wie de genderidentiteit niet vaststaat en kan veranderen. Soms voelen ze zich mannelijk, soms vrouwelijk, en soms iets anders. Het kan variëren van dag tot dag of zelfs van moment tot moment. 
• Andere identiteiten: Er zijn nog veel meer manieren waarop mensen hun gender kunnen ervaren. Sommigen noemen zichzelf genderqueer, agender, bigender, en meer.  

Als je cisgender bent, dan komen je geslacht en identiteit overeen. 

Het is niet eenvoudig om te ontdekken dat er een verschil is tussen je genderidentiteit en geslacht waar je mee geboren bent (genderincongruentie). Bijvoorbeeld omdat je er niet over durft te praten met iemand, omdat je niet 'anders' wilt zijn of omdat je bang bent dat je negatieve opmerkingen krijgt. Dit kan leiden tot depressie, eenzaamheid of angst.

Wanneer jij spanning, ongemak of verdriet voelt, omdat je lichaam er anders uitziet dan dat je je vanbinnen voelt, dan heb je misschien last van genderdysforie. Bijvoorbeeld omdat de wereld je behandelt op basis van je geslacht en niet je identiteit. Mensen met genderdysforie hebben een sterk gevoel van onvrede met het geslacht waarmee ze geboren en opgegroeid zijn. Het is dan belangrijk om hulp te zoeken.

Sommige mensen hebben veel last van genderdysforie, terwijl anderen er helemaal geen last van hebben. 

Gendereuforie is wanneer je je heel erg blij en vrij voelt, omdat je jezelf kunt zijn, je je eigen genderidentiteit omarmt en uitdrukt op een manier die echt bij je past. Het gaat om het loslaten van verwachtingen van anderen over gender en het vinden van kracht en geluk door gewoon jezelf te zijn, zonder je te laten beperken door traditionele gendernormen.

Voor sommige mensen is het belangrijk dat hun uiterlijke kenmerken aansluiten bij hun genderidentiteit. Dit kan een reden zijn om (gedeeltelijk) in lichamelijke transitie te gaan. Een transitie is een proces waarbij je stappen onderneemt om je uiterlijk, lichaam, sociale rol en/of persoonsregistratie te veranderen, zodat het beter past bij je genderidentiteit:  

• Medische transitie: Hierbij onderga je medische stappen zoals hormoontherapie of operatie(s).  
• Sociale transitie: Je presenteert je anders aan de mensen in je omgeving. Bijvoorbeeld met een andere naam en voornaamwoorden die beter passen bij je identiteit. Of het dragen van kleding die passen bij je genderexpressie.  
• Juridische transitie: Tijdens een juridische transitie kan je je voornaam en/of geslacht wijzigen in de Basisregistratie personen (BRP). Dit verandert ook op je paspoort en rijbewijs. 

Ervaar jij problemen met je genderidentiteit en wil je jouw persoonlijk situatie graag met een professional bespreken? Of ben je een naaste en ben je op zoek naar advies? Neem contact op met MIND Korrelatie voor deskundig, anoniem en gratis advies op maat.  

• Op zoek naar meer informatie en onderling contact? Kijk bij het kenniscentrum Transvisie.
• Op de kaart van de Transgender Wegwijzer vind je instanties, organisaties en personen die je kunnen helpen bij je transitie en alles wat daarbij komt kijken. Denk bijvoorbeeld aan medisch specialisten, maar ook aan antidiscriminatiebureaus en zelfhulpgroepen. 
• Ben jij onder de 25 en ben je op zoek naar steun of heb je vragen? Ga dan naar Genderpraatjes.
• Ben je op zoek naar algemene informatie over de invloed van (geslachts)hormonen op je mentale gezondheid? Meld je aan voor onze gratis themaspecial: Aandacht voor je hormonen en je MIND.