Verslaving
Wat is verslaving?
Als je een verslaving hebt dan kan je niet zonder een bepaald middel of gedrag. Je bent ervan afhankelijk. Denk bij middelen aan bijvoorbeeld alcohol of drugs en bij gedrag aan gokken of gamen.
Pogingen om het gebruik of gedrag te verminderen of te stoppen lukken niet en je bent er veel tijd mee kwijt. De verslaving heeft veel invloed op je dagelijkse leven. Zo kan het zijn dat je hierdoor niet goed meer functioneert op school of op het werk en thuis.
Ben je verslaafd en heb je behoefte aan persoonlijke hulp of advies? Of maak je je zorgen over iemand in je omgeving? Neem (gratis en anoniem) contact op met een van de medewerkers van onze hulplijn MIND Korrelatie.
Er zijn geen resultaten gevonden. Controleer de spelling of probeer een andere zoekterm.
Afhankelijkheid bij een verslaving
Als je geestelijk afhankelijk bent, verlang je steeds sterk naar een middel of bepaald gedrag. Je voelt je niet prettig meer zonder. Dit geldt nog sterker wanneer iemand het middel of gedrag gebruikt om de werkelijkheid te ontvluchten, bijvoorbeeld om problemen te vergeten.
Bij lichamelijke afhankelijkheid protesteert je lichaam als je het gebruik van een verslavend middel sterk vermindert of stopt. Dit noem je ontwenningsverschijnselen. Voorbeelden hiervan zijn trillende handen, zweten, angst, somberheid en slaapproblemen. Deze verschijnselen kunnen heel heftig zijn. Niet alle middelen geven deze verschijnselen en soms zijn ze mild. Toch kan het dan erg lastig zijn om te stoppen door de geestelijke afhankelijkheid.
Soorten verslavingen
Middelenverslaving
- Alcoholverslaving
- Drugsverslaving
- GHB-verslaving
- Medicijnverslaving
- Rookverslaving
Gedragsverslaving
- Gameverslaving
- Gokverslaving
- Internet- en social media verslaving
- Seksverslaving
Kenmerken van een verslaving
Of iemand verslaafd is, kan worden vastgesteld door een psychiater of psycholoog. Als iemand verslaafd is, is dat te merken aan minimaal 2 van onderstaande kenmerken:
- Je gebruikt het middel vaker en in grotere hoeveelheden dan je zou willen.
- Je wilt erg graag minderen of stoppen met het middel of je pogingen hiertoe mislukken steeds.
- Je besteed veel tijd aan activiteiten om aan het middel te komen, te gebruiken of te herstellen van de effecten ervan.
- Je hebt een sterk verlangen of voelt een drang om het middel te gebruiken.
- Door het gebruik kan je niet goed meer meekomen op het werk, school of thuis.
- Je blijft gebruiken ondanks de problemen die het veroorzaakt of verergerd op sociaal of persoonlijk gebied.
- Door je gebruik ben je gestopt of gaan minderen met sociale activiteiten, hobby’s of werk.
- Je blijft gebruiken in situaties waarin dit lichamelijk gevaarlijk is.
- Je blijft gebruiken, ondanks dat je weet dat er een lichamelijk of psychisch probleem is dat waarschijnlijk veroorzaakt of verergerd is door het gebruik van het middel.
- Je ervaart tolerantie wat te merken is aan dat je meer van het middel nodig hebt om het gewenste effect te bereiken.
- Je ervaart ontwenningssymptomen als je stopt met het gebruiken van een middel.
Waar het hier om een middel gaat, kan het ook om bepaald verslavend gedrag gaan. Bijvoorbeeld gamen of gokken.
Oorzaken van een verslaving
Een verslaving ontstaat niet van de ene op de andere dag. Hoe snel je verslaafd raakt, verschilt per persoon en per middel of gedrag. Bij sommige middelen, zoals heroïne en sommige medicijnen, kan een verslaving zich snel ontwikkelen, maar bij alcohol duurt het meestal langer. Door de dagelijkse regelmaat van overmatig gebruik kan er gewenning ontstaan. En gewenning kan tot verslaving leiden. Er is vaak niet één duidelijke oorzaak te noemen voor het ontstaan van een verslaving. Verschillende factoren en het samenspel daartussen bepalen of je een verslaving ontwikkelt. We maken een onderscheid in drie verschillende factoren; biologische, psychische en sociale factoren.
Er zijn geen resultaten gevonden. Controleer de spelling of probeer een andere zoekterm.
Een voorbeeld van een biologische factor is genetische kwetsbaarheid. De ene persoon is kwetsbaarder om verslaafd te raken dan de ander. Ook het soort gedrag of middel is van invloed. Het ene middel is verslavender dan het andere.
Als je psychische problemen hebt, ben je vaak gevoeliger om een verslaving te ontwikkelen. Bijvoorbeeld als je last hebt van een depressie, stress of angsten. Het helpt je dan even om je tijdelijk beter te voelen. Maar verslaving kan er juist voor zorgen dat je psychische problemen erger worden.
Met sociale factoren wordt je omgeving bedoeld. Als je bijvoorbeeld opgroeit in een gezin of omgeving waar verslaving voorkomt, loop je zelf meer risico om verslaafd te raken. Ook kan het ontstaan, doordat je bijvoorbeeld beïnvloed wordt door vrienden om je heen hebt die veel middelen gebruiken of bepaald gedrag vertonen, zoals veel gamen.
Behandeling verslaving
Als je last hebt van verslaving is het belangrijk dat je hulp zoekt. Als je er vroeg bij bent, kan je veel problemen nog voorkomen. Welke behandeling je krijgt is afhankelijk van de ernst van de verslaving en hoe jouw leven eruit ziet. Soms is een behandeling bij de huisarts of praktijkondersteuner (POH GGZ) voldoende. In andere gevallen zijn gesprekken of een dagbehandeling bij een instelling voor verslavingszorg nodig. Ook kan het nodig zijn dat je (tijdelijk) wordt opgenomen.
Een behandeling bestaat vaak uit gedragstherapie, zoals cognitieve gedragstherapie. Naast individuele therapie kunnen groepstherapie en systeemtherapie onderdeel zijn van de behandeling. Ook kan je in aanvulling op de therapieën die je volgt medicijnen krijgen. Denk aan medicijnen tegen ontwenningsverschijnselen of tegen andere klachten die je hebt, zoals een psychose of een depressie.
Er zijn geen resultaten gevonden. Controleer de spelling of probeer een andere zoekterm.
Onthoudingsverschijnselen ontstaan als je stopt met het gebruik van het middel. Voorbeelden van onthoudingsverschijnselen zijn:
- misselijkheid
- transpireren
- prikkelbaarheid
- angst
- slapeloosheid
- trillen
Het komt regelmatig voor dat mensen met een verslaving terugvallen. Soms zelfs nadat iemand al jaren geen verslaafd gedrag meer laat zien. Vaak wordt er tijdens een behandeling aandacht besteed aan terugval. Zowel aan het voorkomen ervan als aan hoe je ermee omgaat als het gebeurt. Als je weet wat je moet doen als je een terugval hebt, dan is het makkelijker te voorkomen dat je helemaal terugvalt in het verslaafde gedrag.
Een goede behandeling kies je in samenspraak met je hulpverlener en je naasten. Om je daarbij te helpen bieden wij de toolkit 'Samen beslissen' aan.
Hulp bij verslaving
Ben je op zoek naar hulp bij je verslaving? De hulpverleners van MIND korrelatie gaan samen met jou op zoek naar de stappen die jij moet nemen om passende hulp te krijgen. Je kunt gratis en anoniem bellen, chatten, WhatsAppen of mailen.
